Het streven naar maximalisatie werd al in 1956 door Nobelprijswinnaar Herbert Simon in twijfel getrokken.
Lang niet iedereen streeft naar een tien voor een proefwerk. Vaak nemen mensen genoegen met een voldoende. De Amerikaanse psycholoog Herbert Simon had het over satisficers en optimizers. Latere onderzoeken toonden aan dat Simon gelijk had. Omdat er meer satisficers zijn dan optimizers, dient hier rekening mee te worden gehouden bij risicocommunicatie of crisiscommunicatie.
Opties die keuze bieden zijn populairder
Als de overheid verschillende opties aanbiedt aan de bevolking, zal een optie die keuze biedt populairder zijn dan een optie die de bevolking geen keuze laat. Zelfs als de keuze niet tot betere uitkomsten leidt (bijv. Bown, Read, en Summers 2003). Als de bevolking keuze heeft, leidt dit niet automatisch tot meer tevredenheid. Gilbert en Ebert (2002) verdeelden deelnemers aan een fotografiecursus in twee groepen. De eerste groep mocht na afloop hun mooiste foto uitkiezen voor een gratis afdruk. De tweede groep kreeg enkele dagen bedenktijd. Alhoewel de tweede groep erg blij was met de bedenktijd (zie ook Shin en Ariely 2004), waren ze uiteindelijk minder tevreden met hun keuze.
Meer keuze leidt tot minder vaak kiezen
Er zijn situaties voor te stellen, waarin de overheid veel ruimte laat aan de bevolking. Teveel keuze is niet aan te bevelen. Iyengar en Lepper (2000) onderzochten het gedrag van consumenten in een supermarkt. Op sommige dagen konden consumenten kiezen uit 6 verschillende soorten jam, op andere dagen konden ze kiezen uit 24 soorten jam. De dagen dat er 24 soorten jam werden aangeboden, was er meer belangstelling voor de jam. Het leidde niet tot meer verkoop. Op dagen dat slechts keuze uit 6 soorten jam was, werd er meer jam verkocht. Iyengar en Lepper voerden dit onderzoek op verschillende manieren uit. Als mensen minder hoefden te kiezen, werd er meer verkocht. Meer aanbod leidde tot ontevredenheid. Iyengar en Lepper noemden dit verschijnsel het choice overload phenomenon.
Maximizers en satisficers niet gelijk als het gaat om keuzestress
Op grond van de door Herbert Simon in 1956 gedane beweringen, werd een vragenlijst ontwikkeld (Schwartz et al, 2002). De vragenlijst toont of iemand al het mogelijke eruit haalt (een maximizer) of slechts gaat voor een voldoende (een satisficer). De onderzoekers kwamen door het onderzoek erachter dat de maximizers meer informatie zouden kunnen vinden voor het maken van een keuze (bijvoorbeeld bij een ramp of een crisis). Doordat de maximizers ook na een crisis of ramp meer informatie vinden, hebben ze ook vaker spijt van een beslissing. Toen onderzoekers een paar jaar na het onderzoek de maximizers opnieuw benaderden, bevonden ze zich in een betere situatie dan de satisficers. De maximizers hadden een betere baan, een mooier huis en meer salaris. Tegelijk waren ze ook minder tevreden.
Bronnen en lezenswaardigheden
- Foto Tobi Gaulke (cc) op Flickr.
