Het zonesysteem biedt fotografen een systematische methode om de relatie tussen de manier waarop ze het fotografische onderwerp visualiseren en de uiteindelijke resultaten nauwkeurig te definiëren.
Voor wie het bovenstaande niet erg duidelijk vindt:
Het zonesysteem is bedacht om er volgens een vaste standaard voor te zorgen dat afgedrukte foto’s er hetzelfde uitzien als hoe je ze bedacht had op het moment dat je de foto trok. Je bereikt dit door je het technisch haalbare beeld voor te stellen tijdens het maken van de foto.
Ansel Adams en Fred Archer werkten in de jaren 1939-1940 het zonesysteem uit. De techniek is gebaseerd op de 19e-eeuwse (circa 1876) sensitometriestudies van Ferdinand Hurter en Vero Charles Driffield.
Hoewel het zijn oorsprong vindt in zwart-wit bladfilm, is het zonesysteem ook toepasbaar op celluloid (zowel zwart-wit en kleur, negatief en omgekeerd) en op digitale fotografie.
De introductie van spotmeting heeft het zonesysteem wel deels overbodig gemaakt.
Het aantal zones (diafragmastops) varieert van uitleg tot uitleg. In Wikipedia verschilt het zelfs per taal. De reden hiervoor is dat de mogelijkheden van film en de ontwikkeling ervan door de jaren zijn verbeterd. In het geval van digitale fotografie dien je deze ontwikkeling te vergelijken met de steeds betere dynamische bereik van camera’s.
Zone 0
Puur zwart, bevat dus geen details.
Zone 1
Bijna zwart, met lichte tonaliteit maar geen textuur.
Zone 2
Gestructureerd zwart; het donkerste deel van het beeld waarin kleine details zijn vastgelegd.
Zone 3
Gemiddelde donkere materialen en lage waarden met voldoende textuur.
Zone 4
Gemiddeld donker gebladerte, donkere steen of landschapsschaduwen.
Zone 5
Middengrijs: heldere noordelijke hemel; donkere huid, gemiddeld verweerd hout.
Zone 6
Gemiddelde blanke huid; lichte steen; schaduwen op sneeuw in zonovergoten landschappen.
Zone 7
Gemiddelde blanke huid; lichte steen; schaduwen op sneeuw in zonovergoten landschappen.
Zone 8
Lichtste toon met textuur: getextureerde sneeuw.
Zone 9
Lichte toon zonder textuur; stralende sneeuw.
Zone 10
Zuiver wit: lichtbronnen en spiegelreflecties – papierwit, geen detail.
Bronnen
- Pagina over sensitometrie op Wikipedia (in het Engels).