Wat doe je met een dronken schoonmaker?

Het eerste nieuwsbericht van 2019 dat indruk op me maakte, ging over een dronken schoonmaker die met een bus de gevel van Arriva in Lelystad ramde.

Waarschijnlijk werkte de schoonmaker helemaal niet voor Arriva, maar voor een schoonmaakbedrijf. Voor het verhaal maakt het wat mij betreft niks uit. De schoonmaker (66) beschikte niet over een busrijbewijs en had 1,5 promille alcohol in zijn bloed toen hij de bus op zondagavond 30 december vanuit de wasstraat de gevel van Arriva in loodste.

Zou jij de dronken schoonmaker ontslaan?

‘Zou jij de dronken schoonmaker ontslaan?’ vroeg ik een vriend met wie ik in de auto zat toen ik het nieuwsbericht hoorde. Mijn kameraad kent me al wat langer. ‘Blijkbaar zou jij hem niet ontslaan? Waarom niet? Dronken op je werk. Verdient dat een lintje?’

Natuurlijk verdient die schoonmaker geen lintje. Iemand die dronken is op zijn werk is een zak hooi. Toch zit ik met allerlei vragen. Hoe het zit met de directeur van Arriva, als de schoonmaker ontslagen moet worden? Zou de directeur met een goed gevoel thuis op de bank hebben gezeten terwijl hij op zondagavond een 66-jarige man bussen liet schoonmaken? En hadden ze in Lelystad een speciale schoonmaker met een busrijbewijs die de bussen klaarzette? Of wordt van de schoonmakers verwacht dat ze met de bussen rijden zonder rijbewijs? Want als dat waar is, dan…

Ik zou de dronken schoonmaker niet ontslaan

Enfin, ik zou de schoonmaker niet ontslaan. Welk doel zou het dienen om hem te ontslaan? In het geval van een 66-jarige medewerker wordt het lastig, maar ik zou de man in ieder geval de kans willen bieden om de schade terug te betalen door te werken bij Arriva in plaats van hem op te zadelen met een levenslange schuld. Je moet iemand niet belonen voor wangedrag. Dat gebeurt al genoeg op andere plaatsen in de samenleving. Iedere troostprijs is wat mij betreft een beloning voor wanprestaties. Pappen en nathouden is niks voor mij.

De Nederlandse zusterorganisatie van Sciensano RIVM leert ons dat een man in Lelystad gemiddeld nog 17,6 jaar te leven heeft als hij eenmaal de leeftijd van 65 heeft behaald. Met een slag om de arm wordt de brokkenpiloot van Arriva daarom op papier 82,6 jaar oud. De schoonmaker was de 65 reeds gepasseerd en het feit dat hij dronken op zijn werk rondliep zou erop kunnen duiden dat de man niet het gezondste leven leidt. Hoe oud de bussenpoetser echt wordt, doet er ook eigenlijk niet toe. Als ik het opperhoofd van Arriva was, dan zou ik me afvragen of ik zo’n man zijn laatste jaren zou willen vergallen of dat ik hem een kans zou bieden zijn zelfrespect en het respect van zijn collega’s terug te verdienen.

Een baas waarop je kan rekenen

Bedrijven en organisaties waar de medewerkers fouten durven te maken, zijn bedrijven waarvan het personeel weet dat ze een werkgever hebben waarop ze kunnen rekenen. Dat vertrouwen betaalt zich terug, want als de werkgever zich verantwoordelijk voelt voor de medewerker, zal de medewerker zich verantwoordelijk gaan voelen voor het bedrijf. Zo’n bedrijfscultuur, daar kan geen dure wervingscampagne tegenop.